Paddenoverzet 2020

Amfibieën op pad …

Padden, kikkers en salamanders volgen in het vroege voorjaar hun instinct naar de poel waar ze geboren zijn. Ze trekken er in grote aantallen naar toe om er hun eitjes af te zetten. Dit is een riskante onderneming waarbij ze dikwijls een straat of weg moeten oversteken. Om de amfibieën te beschermen organiseren vrijwilligers al jaren een paddenoverzet.

Tussen 1 januari en 10 maart 2020, telden vrijwilligers meer dan 60.000 amfibieën. Voor Natuurpunt Hasselt-Zonhoven waren dit er 1.561. Toch al een mooi aantal.

Deze cijfers komen van de website van Hyla, de amfibieën- en reptielenwerkgroep van Natuurpunt. Voor meer up-to-date cijfers kan je zeker daar eens kijken. Hun website staat boordevol met andere interessante info rond de paddentrek.

De padden vertegenwoordigen bijna de helft van de getelde amfibieën. Ze staan hiermee duidelijk aan de leiding in Zonhoven en Hasselt. Gevolgd door de kikkers en een lager aandeel voor de salamanders.

… op gevaar voor eigen leven

Ondanks al de inspanningen vallen er ieder jaar vele slachtoffers. In Vlaanderen is 5,95% van alle getelde amfibieën doodgereden in het verkeer. Voor Hasselt en Zonhoven ligt dit percentage lichtjes hoger op 6,21%.

Wat opvalt in de grafiek, is dat vooral bij de padden er meer slachtoffers vallen dan gemiddeld. 9% van alle getelde padden is een verkeersslachtoffer. Bij de kikkers ligt dit drie keer lager. 

Komen er bij jou in de straat ook slachtoffers onder de wielen terecht? Neem dan zeker contact met ons op. Best is om de aantallen te noteren zodat we de gegevens kunnen doorgeven aan betrokken instanties. Op die manier proberen we meer structurele oplossingen te vinden.

Warmere temperatuur en hoge vochtigheid

De typische periode voor de paddentrek loopt vanaf einde februari tot einde maart-begin april. Maar dit is sterk afhankelijk van de temperatuur en vochtigheid. Vanaf 7°C en bij regenachtige nachten piekt de trek. Bij een sterke temperatuurdaling pauzeren de amfibieën.

Wist je trouwens dat de vrouwtjes de mannetjes overzetten? Eens aangekomen aan de poel, zetten de vrouwtjes hun eiersnoeren af.

Kikkers, padden en salamanders

De meest voorkomende kikkers in onze gebieden zijn de groene en de bruine kikker. De groene kikker heeft een duidelijk geel-groene streep over de lengte van zijn rug. De bruine kikker herken je aan de donkerbruine/zwarte vlek vlak achter het oog. Padden zijn plomper gebouwd dan kikkers. Ze vallen op met hun wrattige huid. 

De alpenwatersalamander kan tussen de 10-12 cm groot worden en heeft een zeer kenmerkende oranje kleur aan de onderbuik. De kamsalamander die je o.a. in Tommelen kan vinden, kan tot 16-18 cm groot worden en het mannetje heeft een hoge, gekartelde rugkam.

Organisatie van de paddenoverzet

Maurice Schepers en André Vandezande zijn de echte pioniers van de paddenoverzetacties in onze natuurgebieden. In de beginjaren hadden ze enkel de kap van hun parka-jas om de diertjes in te verzamelen. 

Tegenwoordig is de paddenoverzet gelukkig meer gestructureerd. Op verschillende plaatsen krijgen we de steun van de plaatselijke natuurverenigingen en het lokale bestuur.

• Zo is er bijvoorbeeld een amfibietunnel aangelegd in de Borggravevijversstraat in Hasselt.
• Daarnaast plaatsen we ook afrasteringen waarmee de amfibieën naar ingegraven emmers worden geleid. Hier kunnen we ze dan gemakkelijk verzamelen, tellen en overzetten. De Kern Herk en Mombeek doet dit af en toe samen met scholen. 
• Soms wordt de straat tijdelijk afgesloten. Zo is bijvoorbeeld de Spoorwegstraat afgesloten in de buurt van het natuurgebied Tommelen.

Nog enkele interessante weetjes

Volgens de cijfers van Hyla, zijn er relatief weinig salamanders geteld. Slecht 7,9% van alle tellingen zijn voor de salamanders in onze natuurgebieden. Ter vergelijking: in heel Vlaanderen zit het aandeel van salamanders op 11%. Toch een duidelijk verschil. 

Voorlopig is er nog geen enkele rugstreeppad geteld voor Natuurpunt Hasselt-Zonhoven. Voor Vlaanderen staat de teller voor deze mooie pad trouwens maar op 1. 

Anderzijds hebben onze vrijwilligers 5 van de 15 heikikkers in Vlaanderen teruggevonden. Iets om trots op te zijn.

Waar doen we paddenoverzetacties?

De vrijwilligers in Zonhoven zijn sterk bezig. Zij helpen de amfibieën in de volgende straten:

• Koningsbergweg
• Holsteenweg
• Molenschansweg
• Ballewijerweg
• Ballebroekweg
• Slangenbeekweg

In Hasselt wordt er overgezet in de Goorstraat en de Haarbemdenstraat (omgeving lijmfabriek). En in Sint-Lambrechts-Herk helpen ze aan de Waanbeek, in de omgeving van de Oude Maasstraat.

Kom helpen bij een paddenoverzet

We doen een warme oproep aan jou om te komen helpen. Met genoeg helpers kunnen we een schema opstellen zodat je niet elke avond op pad hoeft. Neem gerust direct contact op met de plaatselijke helpers.

• Zonhoven: eb.te1680064091nelet1680064091@slet1680064091reb.o1680064091diug1680064091
• Hasselt: moc.l1680064091iamg@1680064091srets1680064091ac.ll1680064091ij1680064091 en eb.te1680064091nelet1680064091@3sbo1680064091caj.k1680064091ir1680064091
• Herk en Mombeek: eb.te1680064091nelet1680064091@tslo1680064091hnav.1680064091adila1680064091 en moc.l1680064091iamg@1680064091wuabn1680064091i1680064091
• Stevoort: moc.l1680064091iamto1680064091h@rek1680064091eaneg1680064091nalna1680064091vekei1680064091m1680064091

Zorg voor een fluohesje, zaklamp, handschoenen en een emmer. Laarzen kunnen bij nat weer ook van pas komen. Veiligheid komt op de eerste plaats. Tot binnenkort!